ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2020

Τάκης Χατζηαναγνώστου - Ένας πολίτης ελεεινής μορφής (απόσπασμα)

#διαβάζω_για_σένα 

Σαν σήμερα... 17 Νοέμβρη 1973

Μοιράζομαι, φίλοι και φίλες, μαζί σας ένα απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Τάκη Χατζηαναγνώστου "Ένας πολίτης ελεεινής μορφής", που κυκλοφόρησε το 1975.

Ένα κείμενο - καταγγελία για την ευθύνη του πολίτη, κυρίως στις κρίσιμες στιγμές!





Ωστόσο οι μηχανές μήτε από ιστορία ξέρουν, μήτε από καρδιά. Οι ερπύστριες γύρισαν. Το άγριο τέρας, αναποδογύρισε τη γυναίκα, μπάτσισε την άσφαλτο, σκαρφάλωσε στο πεζοδρόμιο. Τα παιδιά, αλύγιστα, τραγουδούσαν ασταμάτητα μπροστά του, σκαρφαλωμένα σαν άγγελοι θεού πάνω στα κάγκελα της πύλης. Μαζί τους πάντα κι εκείνος κι οι δυο του γιοί. Το τέρας μούγκρισε, πήρε φόρα, όρμησε. Η πύλη γκρεμίστηκε στο λεφτό, έγινε  άμορφος σωρός, χώματα, σίδερα. Ο όλεθρος κι θάνατος πέρασαν από πάνω αδάκρυτοι, αλέθοντας πέτρες, τραγούδια και σάρκες.

                                                ***

Με την αύριο, όταν οι δυνάμεις της «εξουσίας» καθάριζαν τον τόπο της σφαγής απ’ τα αίματα κα τις άλλες ακαθαρσίες, βρήκαν μες στο σωρό ένα κομμάτι ξεσκισμένο σακακιού, με μια ανοιχτή τσέπη να χάσκει μπροστά στα βαριεστημένα τους μάτια. Μέσ’ απ’ αυτήν την τσέπη ξεμύτιζε ένα βρώμικο χαρτί. Το τράβηξαν, το εξέτασαν. Διάβασαν τούτα τα γράμματα με μολύβι.

 

Κ α τ α γ γ έ λ λ ω.

Κ α τ α γ γ έ λ λ ω  τ ο ν  ε α υ τ ό  μ ο υ ,  π ο υ  δ ε ν  ξ ύ π ν η σ α 

π ι ο  μ π ρ ο σ τ ά ,  

π ο υ  δ ε ν  ξ ε σ η κ ώ θ η κ α  π ι ο  μ π ρ ο σ τ ά,

ν’ α ν τ ι σ τ α  θ ώ  σ τ η  β ί α  κ α ι  σ τ ο ν  τ ρ ό μ ο .

Κ α τ α γ γ έ λ λ ω  τ ο ν  ε α υ τ ό  μ ο υ ,  π ο υ  υ π ή ρ ξ α 

έ ν α ς  π ο λ ί τ η ς  ε λ ε ε ι ν ή ς  μ ο ρ φ ή ς . 

 

      Από το μυθιστόρημα «Ένας πολίτης ελεεινής μορφής», Αθήνα 1975


Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2020

ΒΑΓΟΝΙΑ

 


Βαγόνια

 

Τα γέρικα βαγόνια

στις αποβάθρες της λησμονιάς

αντηχούν βαθιές ανάσες

σαν στάσιμη πομπή επιταφίου

που δεν προσδοκά ανάσταση

αλλά το ψυχοπάλεμα των κίτρινων κεριών

στης εαρινής πνοής το λάγνο άγγιγμα

 

πίσω από τα θαμπά τζάμια

τα φθαρμένα καθίσματα μετρούν τους χτύπους

της απουσίας

τα ραμφίσματα του ανέμου

διαπερνούν τις αμυχές των τοιχωμάτων

τα ξύλινα πατώματα τρίζουν στο ρυθμό

του ρέκβιεμ των βημάτων

που σβήνουν στην ομίχλη

 

σώματα ξεθωριασμένα

χωρίς πια τη στιλπνότητα της επιφάνειας

του σφρίγους την αποθέωση

και των προβολέων τη λάμψη

συμβιώνουν στωικά με της φθοράς τη διέλευση

εκτός τροχιάς

με την καρτερία του έσχατου προορισμού.

 

© Δημήτρης Φιλελές



Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2020

Νίκος Γκάτσος - Αμοργός (απόσπασμα)


 #διαβάζω_για_σένα


Νίκος Γκάτσος

Αμοργός (απόσπασμα)





Με την πατρίδα τους δεμένη στα πανιά και τα κουπιά στον άνεμο κρεμασμένα

Οι ναυαγοί κοιμήθηκαν ήμεροι σαν αγρίμια νεκρά μέσα στων σφουγγαριών τα σεντόνια

Αλλά τα μάτια των φυκιών είναι στραμμένα στη θάλασσα

Μήπως τους ξαναφέρει ο νοτιάς με τα φρεσκοβαμένα λατίνια

Κι ένας χαμένος ελέφαντας αξίζει πάντοτε πιο πολύ από δυο στήθια κοριτσιού που σαλεύουν

Μόνο ν᾿ ανάψουνε στα βουνά οι στέγες των ερημοκκλησιών με το μεράκι του αποσπερίτη

Να κυματίσουνε τα πουλιά στης λεμονιάς τα κατάρτια

Με της καινούργιας περπατησιάς το σταθερό άσπρο φύσημα

Και τότε θα ‘ρθουν αέρηδες σώματα κύκνων που μείνανε άσπιλοι τρυφεροί και ακίνητοι

Μες στους οδοστρωτήρες των μαγαζιών μέσα στων λαχανόκηπων τους κυκλώνες

Όταν τα μάτια των γυναικών γίναν κάρβουνα κι έσπασαν οι καρδιές των καστανάδων

Όταν ο θερισμός εσταμάτησε κι άρχισαν οι ελπίδες των γρύλων

 

Γι’ αυτό λοιπόν κι εσείς παλληκάρια μου με το κρασί τα φιλιά και τα φύλλα στο στόμα σας

Θέλω να βγείτε γυμνοί στα ποτάμια

Να τραγουδήστε την Μπαρμπαριά όπως ο ξυλουργός κυνηγάει τους σκίνους

Όπως περνάει η όχεντρα μέσ’ απ’ τα περιβόλια των κριθαριών

Με τα περήφανα μάτια της οργισμένα

Κι όπως οι αστραπές αλωνίζουν τα νιάτα.


Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2020

ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΠΟΙΗΤΡΙΕΣ - ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΡΑΣΧΑ

#διαβάζω_για_σένα 


ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΠΟΙΗΤΡΙΕΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΡΑΣΧΑ


ΝΑ ΜΑΘΕΙΣ ΝΑ ΦΕΥΓΕΙΣ


Να μάθεις να φεύγεις

 

Από την ασφάλεια τρύπιων αγκαλιών.

Από χειραψίες που σε στοιχειώνουν.

Από την ανάμνηση μιας κάλπικης ευτυχίας.

Να φεύγεις !

Αθόρυβα, σιωπηλά, χωρίς κραυγές, μακρόσυρτους αποχαιρετισμούς.

Να μην παίρνεις τίποτα μαζί, ούτε ενθύμια, ούτε ζακέτες για το δρόμο.

Να τρέχεις μακριά από δήθεν καταφύγια κι ας έχει έξω και χαλάζι.

Να μάθεις να κοιτάς βαθιά στα μάτια όταν λες αντίο κι όχι κάτω ή το άπειρο.

Να εννοείς τις λέξεις σου, μην τις εξευτελίζεις, σε παρακαλώ.

Να μάθεις να κοιτάς την κλεψύδρα, να βλέπεις πως ο χρόνος σου τελείωσε.

Όχι αγκαλιές, γράμματα, αφιερώσεις, κάποτε θα ξανασυναντηθούμε αγάπη μου (όλα τα βράδια και τα τραγούδια δεν θα είναι ποτέ δικά σας).

Αποδέξου το.

Να αποχωρίζεσαι τραγούδια που αγάπησες, μέρη που περπάτησες.

Δεν έχεις τόση περιορισμένη φαντασία όσο νομίζεις.

Μπορείς να φτιάξεις ιστορίες ολοκαίνουριες, με ουρανό κι αλάτι.

Να θυμίζουν λίγο φθινόπωρο, πολύ καλοκαίρι κι εκείνη την απέραντη Άνοιξη.

Να φεύγεις από εκεί που δε σου δίνουν αυτά που χρειάζεσαι.

Από το δυσανάλογο, το μέτριο και το λίγο.

Να απαιτείς αυτό που δίνεις να το παίρνεις πίσω - δεν τους το χρωστάς.

Να μάθεις να σέβεσαι την αγάπη σου, το χρόνο σου και την καρδιά σου.

Μην πιστεύεις αυτά που λένε - η αγάπη δεν είναι ανεξάντλητη, τελειώνει.

Η καρδιά χαλάει, θα τη χτυπάς μια μέρα και δεν θα δουλεύει.

Να καταλάβεις πως οι δεύτερες ευκαιρίες είναι για τους δειλούς

- οι τρίτες για τους γελοίους.

Μην τρέμεις την αντιστοιχία λέξεων-εννοιών, να ονομάζεις σχέση τη σχέση, την κοροϊδία κοροϊδία.

Να μαλώνεις τον εαυτό σου καμιά φορά που κάθεται και κλαψουρίζει

σαν μωρό κι εσύ κάθεσαι και του δίνεις γλειφιτζούρι μη και σου στεναχωρηθεί το βυζανιάρικο.

Να μάθεις να ψάχνεις για αγάπες που θυμίζουν Καζαμπλάνκα

- όχι συμβάσεις ορισμένου χρόνου

Και να μάθεις να φεύγεις από εκεί που ποτέ πραγματικά δεν υπήρξες.

Να φεύγεις κι ας μοιάζει να σου ξεριζώνουν το παιδί από τη μήτρα.

Να φεύγεις από όσα νόμισες γι’ αληθινά, μήπως φτάσεις κάποτε σ’ αυτά.

 

Χριστίνα Παρασχά

 

Πηγή : https://www.yposimeioseis.com/na-matheis-na-fevgeis/


ΑΜΥΝΑ



Άμυνα

 

Ένα πρωί

θα ανοίξω διάπλατα

το παράθυρο του δωματίου μου

και με τα δυο μου χέρια

θα τραβήξω

μακριά το ένα πλευρό

του θώρακός μου

από το άλλο

 

θα ξεκολλήσω

την καρδιά μου

από τη θέση της

και θα την πετάξω μακριά

μαζί της και τα τρία εσύ

που έχουν κολλήσει πάνω της

σαν βδέλλες

 

θα αρπάξω μια σκούπα

να καθαρίσω ό,τι απολύματα

αναμνήσεων κατακάθισαν

στο κούφιο κεφάλι μου

κι αν φυσάει άνεμος

και τις ξαναφέρει πίσω

θα τις κάψω το δίχως άλλο

 

μια σακοράφα θα χρειαστώ

κι έναν σπάγκο να σφίξω γερά

το στήθος μου πάλι

μπόλικο μπετό για το τείχος

ηλεκτροφόρα καλώδια

κι ένα θεριό σαν την Λερναία Ύδρα

να κόβει όποιο κεφάλι

προσπαθήσει να σκαρφαλώσει

παλιό ή νέο

κι εγώ από μακριά

θα απολαμβάνω

να μην νιώθω τίποτα.

 

Χριστίνα Παρασχά

 

Πηγή : https://www.yposimeioseis.com/amina/


ΜΙΑ ΓΩΝΙΑ


Μια γωνιά

 

Το τετράγωνο έκλεισε

όπως άνοιξε

με εσένα

εσένα

που τόσο βαθιά

σφηνώθηκες

στο πετσί μου

που δεν μπορεί

καμιά τανάλια

να σε ξεριζώσει

κανένας γερανός

να σε ξεσκάψει

καμιά κατεδάφιση

να σε διαλύσει

κανένας σεισμός

να σε συντρίψει

κανένα τσουνάμι

να σε πνίξει

κανένας χαλασμός

του κόσμου

να σε εξαφανίσει

θα είσαι μάλλον

πάντα εκεί

κι ίσως

να είναι εντάξει

ίσως επιτρέπεται

να σε αφήσω

να πιάνεις

για πάντα

λίγο μέρος

στο στήθος

μια μικρή γωνιά

για μια μεγάλη

ίσως αγάπη.

 

Χριστίνα Παρασχά

 

Πηγή : https://www.yposimeioseis.com/mia-gonia/


ΠΑΡΑΠΟΝΟ


Παράπονο

 

Γιατί να μην σε έχω τώρα εδώ

να πλέκεις με τα δάχτυλά σου

σταυρόλεξα στα μαλλιά μου

να χάνεται ο δείκτης σου

στο αμείλικτο κενό

ανάμεσα στο στήθος μου

και να φαντάζεσαι ναυάγια

στο τρίγωνο της λεκάνης μου

γιατί ο αφαλός μου να μοιάζει

στον πιο όμορφο κόμπο της γης

μα εσύ πουθενά για να τον λύσεις

γιατί τον ιδρώτα μου να τον γλείφουν

οι πετσέτες στο γυμναστήριο

και το κορμί μου να μην

το αγγίζει άλλος παρά

το εμαγιέ του μπάνιου μου

γιατί να με τρώει

και να με χορταίνει

μόνο ο καθρέφτης μου

και τα μικρά άσπρα ανθάκια

πάνω στο γραφείο μου γιατί

δεν μου τα πήρες εσύ

αλλά εγώ μόνη μου προχθές

από έναν παππούλη με χέρια

τρεμάμενα στην Wittenbergplatz

τις μπλε μου μέρες γιατί, γιατί

να τις ξέρουν μόνο οι νότες και

γιατί, γιατί να μην έρθεις τώρα

να με τραβήξεις από τις

σπασμένες τάβλες μου

που χρόνια μ’ έχουν λατρέψει

να με πας κάπου δίχως γκρίζο

να με λατρέψεις για λίγο εσύ

μα πιότερο φως μου

γιατί να μην ξέρω το όνομά σου

και πού μπορώ να σε βρω.

 

Χριστίνα Παρασχά

 

Πηγή : https://www.yposimeioseis.com/parapono/


ΤΕΧΝΗ


Τέχνη

 

Στον τοίχο

του καινούριου

δωματίου μου

κρέμασα ένα

μεγάλο άσπρο χαρτί

να βλέπω

κάθε φορά

που το κοιτώ

αυτά που θέλω

που πάλι

δεν είναι εδώ.

 

Χριστίνα Παρασχά

 

Πηγή : https://www.yposimeioseis.com/texni/


ΤΣΟΥΝΑΜΙ


Τσουνάμι

 

Τότε που χτίζεις

τα πιο γερά, θεόρατα

απροσπέραστα τείχη

τότε που πια κοιτάς

ατρόμητα τον εχθρό

 

τότε αμείλικτα

γιγαντιαία κύματα

μεγαλύτερα και από

την περίμετρο της γης

εμφανίζονται και

ισοπεδώνουν τα πάντα

(μα, αλλόκοτο, για δες

πώς λάμπουν όλα

μες στην καταστροφή).

 

Χριστίνα Παρασχά

 

Πηγή : https://www.yposimeioseis.com/tsounami/