«Προδοσία» του Χάρολντ Πίντερ

 

«Προδοσία» του Χάρολντ Πίντερ 

Θεατρική κριτική του Δημήτρη Φιλελέ

 

Η υπόθεση:

Στο Θέατρο της Ημέρας ανεβαίνει η «Προδοσία» του Νομπελίστα Χάρολντ Πίντερ (έργο γραμμένο το 1978), μια ιδιαίτερη θεατρική παράσταση για πολλούς λόγους, αλλά κυρίως επειδή το έργο είναι εμπνευσμένο από αληθινό και μάλιστα προσωπικό συμβάν, την εξωσυζυγική σχέση του συγγραφέα με την Τζόαν Μπέικγουελ. Το κείμενο του έργου στην ελληνική γλώσσα είναι μεταφραστική δημιουργία του Μάριου Πλωρίτη.

Ένα ερωτικό τρίγωνο ιδωμένο μέσα από την πρωτότυπη θεατρική ματιά του Άγγλου συγγραφέα (διαφορετική από εκείνη του Ίψεν), γνωστού για τις ρηξικέλευθες απόψεις του εν γένει, μέσα από μια αναδρομή αναμνήσεων και αποενοχοποιημένο, τελικά, από τα στερεότυπα της μοιχείας, της προδοσίας ή και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Χωρίς κοινωνικές προκαταλήψεις και με πλήρως αποδεκτές τις ανθρώπινες αδυναμίες, οι χαρακτήρες της μυθοπλασίας εμφανίζονται στην πραγματική τους διάσταση, με απουσία εξιδανικεύσεων ή μελοδραματισμών, με όση δραματικότητα ή κωμικότητα (γιατί όχι) ταιριάζει σε παρόμοιες καταστάσεις, σε τέτοιο βαθμό που τα τεκταινόμενα επί σκηνής φαντάζουν όχι αληθοφανή αλλά αληθινά.

Από όσα συμβαίνουν όμως, προκύπτουν ερωτήματα που κάθε ένας θεατής ξεχωριστά καλείται να απαντήσει: Είναι ικανές οι κοινωνικές συμβάσεις να χαλιναγωγήσουν τα ανθρώπινα συναισθήματα; Μήπως ο έρωτας είναι τόσο ακαταμάχητος, ώστε κάθε πιθανή αντίσταση είναι προκαταβολικά μάταιη; Και επειδή πάντα υπάρχει τίμημα για τις αποφάσεις μας: Ποιο είναι άραγε μεγαλύτερο; Το τίμημα του πάθους ή της υποταγής σε μια επιλογή που έχει κλείσει τον κύκλο της, αλλά έχει δημιουργήσει παράπλευρες υποχρεώσεις; Οι απαντήσεις είναι τόσες, όσες και οι άνθρωποι που θα κληθούν να απαντήσουν διαχρονικά.

Τέλος, η διαδοχή των σκηνών με κατεύθυνση από το παρόν προς το παρελθόν σε όλη τη διάρκεια του έργου είναι επίσης μια πρωτοτυπία, μια εξελικτική διαδικασία που απαιτεί ισορροπία χειρισμών, ώστε ο θεατής να παραμείνει προσηλωμένος σε όσα επί σκηνής διαδραματίζονται. Και, πράγματι, ο Πίντερ πετυχαίνει και αυτό, κρατώντας το κοινό εντός θέματος και δράσης μέχρι τέλους.

 

Η παράσταση ως συνολική εικόνα:

Μέσα από την καθαρή και εύστοχη σκηνοθετική ματιά του Βύρωνα Κολάση, με τη συνδρομή της Ελένης Καταλιακού, βλέπουμε να εκτυλίσσεται επί σκηνής μια εντελώς ανθρώπινη ιστορία με όλη την αλήθεια και το ψέμα που της αναλογεί, χωρίς ακρότητες αλλά και με αινιγματικές καταστάσεις, και με τρεις χαρακτήρες που υπηρετούν πιστά το θέμα, την πλοκή, αλλά και το κείμενο.

Η μουσική επένδυση του Κώστα Μπίγαλη είναι υποβλητική και θεματικά συνυφασμένη με την ατμόσφαιρα και την υπόθεση του έργου, ενώ παράλληλα λειτουργεί ως απαραίτητο ιντερμέδιο μεταξύ των σκηνών.

Ευρηματική η Μπέττυ Λυρίτη, υπεύθυνη τόσο για το στήσιμο του λιτού σκηνικού που επιτρέπει την ελεύθερη μετακίνηση των ηθοποιών κατά μήκος και πλάτος της σκηνής, όσο και στις απαιτούμενες ενδυματολογικές εναλλαγές που παραπέμπουν στην εποχή γραφής του έργου και λειτουργούν καθοριστικά στην αποσαφήνιση του απαραίτητου χρονικού διαχωρισμού των σκηνών.

Αθόρυβα υποβοηθητικοί οι φωτισμοί σε κάθε σκηνή της παράστασης με τη διακριτική επιμέλεια του Γιώργου Σηφάκη.

 

Οι ερμηνείες:

Ο Βύρων Κολάσης (Ρόμπερτ), με διπλή ιδιότητα, δρα και ως ηθοποιός που με την εμπειρία και την απόλυτη φυσικότητα «καταπίνει» τη σκηνή, πείθει τον θεατή ως αινιγματικός, λόγω των απόψεών του, απατημένος αλλά και απατών σύζυγος. Με εκφορά λόγου τέτοια, που ο θεατής εξοικειώνεται μαζί του και στο πρόσωπό του ίσως βλέπει και τον γείτονα της διπλανής πόρτας ή και τον ίδιο του τον εαυτό – πάντα αυτό εξαρτάται από την οπτική γωνία που αντιλαμβανόμαστε ή συμμετέχουμε στα γεγονότα.

Ο Κώστας Μπίγαλης (Τζέρρυ), ως εραστής, προσφέρει στο κοινό μια απροσδόκητη (λόγω της γνωριμίας του με το ευρύ κοινό ως μουσικός) και αξιοθαύμαστη ερμηνεία. Πάσχει πριν εξομολογηθεί τον «απαγορευμένο» έρωτά του, κατά τη διάρκεια της εξωσυζυγικής σχέσης, αλλά και μετά τη διακοπή της. Βρίσκεται σε μία διαρκή παραζάλη, που η έλξη της είναι τόσο δυνατή, ώστε να μη μπορεί να την αποφύγει. Είναι ο προφανής υπαίτιος της αναπότρεπτης δυστυχίας του σε μία εσωτερική παραληρηματική κατάσταση, που μαγνητίζει το βλέμμα και τη σκέψη του θεατή.

Η Έμμυ Δημητρακοπούλου (Έμμα), το μήλον της έριδος, σε διαρκή ένταση και αμφιβολία για όσα συμβαίνουν μέσα και γύρω της, σε αέναη αναζήτηση επιβεβαίωσης της γυναικείας φιλαρέσκειας και ματαιοδοξίας, αδιάκοπα παλινδρομεί και έχει ερωτήματα που δεν πρόκειται ποτέ να απαντηθούν, κινείται σε ατμόσφαιρα συγκρουσιακή με τον εαυτό της και με το περιβάλλον, ισορροπεί –ή έτσι θέλει να πιστεύει– σε ένα τεντωμένο σκοινί που δεν ξέρει πότε θα σπάσει ή αν έχει ήδη κοπεί χωρίς να το αντιληφθεί.

 

Μια απολαυστική παράσταση που συνιστάται ανεπιφύλακτα στους θιασώτες του κλασικού θεατρικού ρεπερτορίου.

 

Συντελεστές
Συγγραφέας: Χάρολντ Πίντερ
Μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης
Σκηνοθεσία: Βύρων Κολάσης
Φωτισμοί: Γιώργος Σηφάκης
Κονσόλα ήχου - φώτων: Ciel Κομνηνού
Σκηνικά- Κοστούμια: Μπέττυ Λυρίτη
Μουσική επιμέλεια: Κώστας Μπίγαλης
Φωτογραφίες: Απόστολος Δελάλης
VideoArt: Evangelos Callow
Graphics: Μάνος Σαλούστρος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Καταλιακού
Σύμβουλος επικοινωνίας: Αλίκη Δανάλη
Παραγωγή: Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού

 

Ερμηνεύουν:
Βύρων Κολάσης (Ρόμπερτ)
Κώστας Μπίγαλης (Τζέρρυ)
Έμμυ Δημητρακοπούλου (Έμμα)

 

Θέατρο της Ημέρας
Ημέρες και ώρα παραστάσεων: Δευτέρα 20:30 και Πέμπτη 21:00

Διάρκεια παράστασης: 90΄ λεπτά

Εισιτήρια: Γενική Είσοδος: 12 ευρώ / Μειωμένο (άνω των 65, Φοιτητές): 10 ευρώ / ΑΜΕΑ, ΑΤΕΛΕΙΕΣ, ΑΝΕΡΓΟΙ: 5 ευρώ.
Προπώληση:https://www.ticketservices.gr/event/theatro-tis-imeras-prodosia-harold-pinter/ 

Κρατήσεις εισιτηρίων: 6944 462456 (11.00 - 14.00), 6937 194058 (14.00 - 16.00) και στο ταμείο του θεάτρου

Πηγή πρώτης δημοσίευσης: «Προδοσία» του Χάρολντ Πίντερ στο Θέατρο της Ημέρας